Werk van de maand - Joseph Dreppe
Joseph Dreppe, een Luikse pre-romanticus in Rome
Joseph Dreppe 
(Luik, 1737-1810)
De val van de engelen, 1761
Zwarte inkt en gewassen met wit gehoogd op papier
56,3 cm x 42,7 cm
Voormalige collectie van kanunnik Hamal
BA.CED.23a.1799.25356 (voormalig nr. KD 119/1)
C foto Rijsel van Luik
Joseph Dreppe was een veelzijdig kunstenaar en definieerde zichzelf als "schilder, decorateur en graveur voor de gemeente Luik". Dreppe was een geëngageerde, controversiële figuur en een vurig verdediger van het Luikse erfgoed, maar hij was ook en vooral een onbetwiste meester van de waskunst.
Geboren in een familie van graveurs, waaronder zijn vader Jean-Noël en zijn broer Louis, leerde Dreppe vanaf zijn 15e tekenen bij de schilder Jean Latour, voordat hij met een beurs van de Fondation Darchis naar Rome reisde. Vier jaar lang, van 1758 tot 1761, ging hij in de leer bij de schilder Costanzi en daarna bij Laurent Pêcheux, die beschouwd wordt als de eerste tekenaar in Rome. Hier kwam hij ook in contact met een aantal Luikenaren die ook een studiebeurs hadden, zoals Henry Deprey, Jean-Joseph Seinte, François Bernard Râcle en vooral Léonard Defrance, met wie hij banden onderhield in hun geboortestad tijdens enkele turbulente tijden.
Het was in de Eeuwige Stad dat de kunstenaar zijn mooiste wassingen maakte, geïnspireerd door emblematische monumenten, ruïnes en stedelijke landschappen omgeven door wildernis. De meeste zijn afkomstig uit de collectie van kanunnik Hamal (Luik, 1744-1820), die meer dan tienduizend werken op papier in Rome en elders verzamelde, zorgvuldig bewaard en geannoteerd met waardevolle informatie.
De val van de engelen
De tekening De val van de engelen is zonder twijfel de meest barokke van Dreppe's hele oeuvre. Het lijkt het hoogtepunt te zijn van zijn Romeinse periode. Het is niet alleen gesigneerd door de kunstenaar - een zeldzame gebeurtenis - maar het is ook gedateerd 1761 door Hamal. De twee inscripties bevestigen dat de tekening in Rome is gemaakt: die van de kunstenaar op de voorkant, "Dreppe invenit in Roma", en die van de verzamelaar op de achterkant, "Josephus Dreppe Leodius fecit in Roma 1761", wat overeenkomt met het vierde en laatste jaar van zijn verblijf in Italië. Dreppe was toen 24 jaar oud.
De gebruikte techniek is een zwarte inktwassing met witte accenten. De drager is dik gelig papier, van bovengemiddeld formaat, met een vouw in het midden.
Aan de top van de piramide domineert de dreigende figuur van God de Vader de groep engelen die naar beneden storten om de opstandige engelen neer te slaan, die uit het paradijs zijn verbannen omdat ze God ongehoorzaam waren. Deze populaire bijbelse scène komt uit het boek Openbaring en illustreert de strijd tussen goed en kwaad, tussen licht en duisternis. De algehele indruk is er een van chaos: de draperie, de vleugels, de ledematen - alles lijkt op te gaan in een losbandigheid van in elkaar verstrengelde lichamen die op elkaar botsen. De kunstenaar maakt handig gebruik van een spontane, nauwelijks geschetste lijn, sterke zwart-wit contrasten en een compositie die zowel gedetailleerd als gestructureerd is.
De kunstenaar lijkt optimaal gebruik te maken van de vrijheid die dit thema biedt en die bevorderlijk is voor uitvergroting en lyriek. Hier vestigt hij zich als een echte pre-romantische visionair.
Na zijn thuiskomst, beroofd van de stimulerende sfeer van de Romeinse ateliers en zonder inspiratie, wijdde Joseph Dreppe zich aan andere taken, met name lesgeven. Als lid van de Société libre d'Emulation werd hij in 1784 benoemd tot professor aan de Académie de peinture door César-Constantin-François de Hoensbroeck (1724-1792), de voorlaatste prins-bisschop van Luik, voordat hij zich later aansloot bij het nieuwe regime na de Franse Revolutie.
Régine Rémon
Ereconservator van het Musée des Beaux-Arts