U bent hier: Home / De verzamelingen / Werk van de maand / Alechinsky op het papierwiel
Document acties

Alechinsky op het papierwiel

Pierre Alechinsky (Brussel, 1927)
Compositie, 1975
Werk aan China-papier
Rond motief gegraveerd in ets
Aquarel voor het tweede motief en de kaderranden
99 cm x 59 cm
Inv. BA.AMC.23A.1977.000771
Aangekocht door de stad Luik in 1976
Foto Musée des Beaux-Arts/Ville de Liège

 

Pierre Alechinsky werd op 19 oktober 1927 in Brussel geboren als enige zoon van doktersouders. De kunstenaar, die al tientallen jaren internationale bekendheid geniet, woont en werkt in Bougival, vlakbij Parijs. Hij heeft zojuist zijn 95e verjaardag gevierd en het Musée des Beaux-Arts de Liège wilde hem bij deze gelegenheid eer bewijzen.

De collectie van het museum omvat verschillende werken van Alechinsky uit verschillende periodes en technieken. Een van de vroegste, een olieverf op doek met de titel Paysage calciné, met abstracte en bijna expressionistische trekken, dateert van 1953, twee jaar na de laatste collectieve tentoonstelling van de CoBrA-groep, georganiseerd door Alechinsky - Dotremont en Jorn waren in het ziekenhuis opgenomen - die in hetzelfde Musée des Beaux-Arts plaatsvond in 1951. De kunstenaar raakte ook geïnteresseerd in graveren, in het atelier van S. W. Hayter, en in kalligrafie, naar aanleiding van een reis naar Tokio en Kyoto in 1955, waar hij een film maakte over Japanse kalligrafie met de operateur Ferenk Haar.

In 1965 begon Alechinsky aan een nieuwe fase in zijn artistieke carrière door het schilderen met olieverf op te geven en over te gaan op het schilderen met acryl, vaak op doek of op papier, dat vervolgens op doek werd gemonteerd: Central Park, met zijn hoofdmotief en zijn "kanttekeningen", of predella's (kleine dozen met elementen, soms abstract, soms figuratief, die het centrale motief omringen en ermee verband houden), vormt het manifest van deze belangrijke oriëntatie. Acryl werd gedurende meer dan twintig jaar praktisch het exclusieve medium van de kunstenaar. De collectie van de Beaux-Arts de Liège bevat een schilderij op doek uit 1968, De droevige draak, zonder predella, maar representatief voor de soepelheid van het gebaar dat de schilder in deze periode met acryl aanbracht.

Alechinsky, die in 1983 samen met Karel Appel exposeerde in de Salle Saint-Georges en in de Luikse galerie van het Cirque Divers, waarvan hij de turbulente en oneerbiedige geest waardeerde, produceerde vanaf dat jaar verschillende series Oost-Indische inktdrukken op papier, in verschillende steden (New York, Rome, Arles, Brussel...): mangatdeksels, mangatstempels, gietijzeren monden en roosters, ook gevonden in Boussu (in Henegouwen) of in de Cité ardente. De Ville de Liège - Egout, een prent uit 1984 die de Stad in 2000 van de Vrienden van het Cirque Divers kocht, getuigt hiervan. Het grafische werk is in de loop der jaren sterk gegroeid en geëxperimenteerd met verschillende drukkers, en de kunstenaar heeft zijn praktijken op hetzelfde medium vermenigvuldigd door ze met elkaar te verweven, waardoor de al te strikte categorieën van artistiek werk worden doorkruist.

Het werk dat momenteel in La Boverie wordt tentoongesteld, een compositie uit 1975, combineert en verenigt twee verschillende technieken: schilderen en het gebruik van gravures. Hier een ets op papier, cirkelvormig (een terugkerend thema bij de kunstenaar), die een wiel, een propeller, een paraplu of een slakkenhuis van bovenaf gezien kan voorstellen. Daaronder heeft de kunstenaar in aquarel een figuur geschilderd met een blauw hoofd, rustend op brede schouders. Achter hem is een grote gele halo die zou kunnen doen denken aan een korenveld, een groene achtergrond van gebladerte, en aan de linkerkant het begin van een slangenkop (een ander motief dat vaak voorkomt), die het hele tafereel in bruin omcirkelt. Kleine penseelstreken in verschillende kleuren omringen de twee hoofdmotieven en vormen een soort omlijsting van het werk. Het illustreert zowel het technisch meesterschap (de ets) als de spontaniteit van het bedachtzame gebaar (het schilderij). Alechinsky heeft zichzelf vaak omschreven als "een schilder die uit de grafische industrie komt", ter herinnering aan zijn (relatief korte) verblijf aan de Ecole de La Cambre in Brussel, waar hij vlak na de Tweede Wereldoorlog boekillustratie, gravure en typografie studeerde. 

 

Alain Delaunois
Wetenschappelijk attaché

La Boverie - Museum voor Schone Kunsten